·        «Ἀθῆναι, Πολιτιστικὴ πρωτεύουσα τῆς Εὐρώπης 1985». Χαιρετισμὸς  (Ἀκρόπολις Ἀθηνῶν 21.6.1985).

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΗΡΥΞΙΣ ΕΝΑΡΞΕΩΣ

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

«ΑΘΗΝΑΙ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 1985»

ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΧΡΗΣΤΟΥ Α. ΣΑΡΤΖΕΤΑΚΗ

*******

21.6.1985. Ἀκρόπολις Ἀθηνῶν, ἐκδηλώσεις «Ἀθῆναι, Πολιτιστικὴ Πρωτεύουσα τῆς Εὐρώπης 1985». Μὲ τὸν Πρόεδρον τῆς Γαλλικῆς Δημοκρατίας  Φρανσουὰ Μιττερράν, τὸν Πρωθυπουργὸν Ἀνδρέαν Παπανδρέου, τὴν Ὑπουργὸν Πολιτισμοῦ καὶ Ἐπιστημῶν Μελίναν Μερκούρη.

Μὲ ἰδιαίτερη χαρὰ καλωσορίζω ἐκ μέρους τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ, τὴν Α.Ε. τὸν Πρόεδρον τῆς Γαλλικῆς Δημοκρατίας  Κύριον Francois Mitterrand, τὴν  Α.Ε. τὸν Πρωθυπουργὸν τῆς Ἰταλίας Bettino Craxi, τοὺς Ὑπουργοὺς τῶν φίλων ξένων χωρῶν καὶ τοὺς λοιποὺς ἐπισήμους ξένους, ποὺ μᾶς ἔκαναν τὴν τιμὴ καὶ μᾶς δίνουν τὴν συγκίνησι τῆς προσελεύσεώς των εἰς τὸν Ἱερὸν αὐτὸν βράχον, σύμβολον πνεύματος καὶ ἐλευθερίας, κατὰ τὶς σημερινὲς ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις.

Ἡ ἀνακήρυξις τῶν Ἀθηνῶν ὡς Πολιτιστικῆς Πρωτευούσης τῆς Εὐρώπης, κατὰ τὸ πρῶτο αὐτὸ ἔτος λειτουργίας τοῦ θεσμοῦ, διαδηλώνει τὴν ἀναντίρρητη ἀλήθεια τῆς πρωταρχικότητος τῆς πολιτιστικῆς παρουσίας τῶν Ἀθηνῶν εἰς τὸν Εὐρωπαϊκὸ χῶρο.

Καὶ δὲν πρόκειται μόνον γιὰ χρονικὴ προτεραιότητα. Ἡ Εὐρώπη προϋποθέτει τὰς Ἀθήνας καὶ κατὰ τὴν οὐσία τοῦ πολιτιστικοῦ της δυναμισμοῦ. Διότι τὰ στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα συνέβαλαν εἰς τὴν δημιουργία τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ, ἠμπορεῖ νὰ ἀναζητηθοῦν, κατὰ χρονικὴ σειρά, εἰς τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα, τὴν ρωμαϊκὴ πολιτειακὴ παράδοσι, τὸν Χριστιανισμὸ καὶ τὸ ρωμαλέο αἷμα τῶν λαῶν, ποὺ συνέθεσαν τὴν Εὐρώπη. Ἀπὸ  αὐτὰ δὲ πάλι, καὶ  ἡ Ρώμη δὲν νοεῖται χωρὶς τὶς ἑλληνικὲς καταβολές, καὶ ὁ Χριστιανισμὸς μόνον χάρις στὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα διεδόθη καὶ μόνον μὲ τὴν βοήθεια τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος ἐπέζησε κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνες, ὅταν συνεκλονίζετο ἀπὸ ἀλλεπάλληλες αἱρέσεις.

Αὐτὸ τὸ Ἑλληνικὸ πνεῦμα  ἔφθασε σὲ ἄφθιτο καὶ ἀνυπέρβλητο βαθμὸ τελειότητος ἐδῶ εἰς τὰς Ἀθήνας, σὲ ἐποχή, τῆς ὁποίας μνημεῖα καὶ τώρα μπροστά μας ἀτενίζουμε. Προσέφερε δέ, εἰδικώτερον, τρία ἀνεκτίμητα πολιτιστικὰ ἀγαθά :

Π ρ ῶ τ ο, τὸ κάλλος στὴν περιοχὴ τῆς τέχνης, ὅπου τὸ κάθε δημιούργημα ἀποδεσμεύεται ἀπὸ συγκεκριμένες ἀναφορὲς καὶ ἀνάγεται σὲ περιωπὴ ἐκφράσεως ἰδεωδῶν μορφῶν, γεμάτων ἀπὸ κίνησι καὶ ζωή ∙

Δ ε ύ τ ε ρ ο, τὴν φιλοσοφία, ἡ ὁποία, μὲ ἀφετηρία βέβαια τὶς εὔχυμες καταβολὲς τῶν Ἑλλήνων, πάλι, φιλοσόφων τῆς Ἰωνίας, ποὺ εἶχαν εἰσαγάγει πρῶτοι τὸν Λόγον εἰς τὸν κόσμον, ἔφθασε σὲ ἀνυπέρβλητα μέχρι σήμερα ὕψη κατὰ τοὺς κλασσικοὺς χρόνους ∙ φιλοσοφία, τὴν ὁποία προϋποθέτουν καὶ πάνω στὴν ὁποία οἰκοδομήθηκαν καὶ ὅλα τὰ φιλοσοφικὰ συστήματα τοῦ νεωτέρου εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ ∙ καὶ

Τ ρ ί τ ο, τὸ ἰδεωδέστερο σύστημα πολιτειακῆς συγκροτήσεως, ποὺ εἶναι ἡ Δημοκρατία, μὲ τὴν ἐγκείμενη στὴν οὐσία της  ἔννοια τῆς πολιτικῆς ἐλευθερίας, σύστημα, ποὺ ἀρθρώθηκε καὶ βρῆκε τὴν τελειότερη μέχρι σήμερα ἐφαρμογή του ἐδῶ εἰς τὰς Ἀθήνας κατὰ τοὺς κλασσικούς, πάλι, χρόνους.

Αὐτὰ τὰ πολιτιστικὰ ἀγαθὰ εἶναι ἀκριβῶς ἐκεῖνα, τὰ ὁποῖα καὶ συνθέτουν τὴν οὐσία τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ καὶ δονοῦν τὴν ψυχὴ τοῦ Εὐρωπαίου. Μάλιστα τὸ τρίτο, ποὺ ἔχει καὶ τὴν πιὸ ὁρατὴ ἔκφρασι, ἀπετέλεσε καὶ ἀποτελεῖ γιὰ τοὺς λαοὺς καύχημα, ὅταν τὸ διαθέτουν, καὶ καϋμὸ ἀθεράπευτο, ὅταν τὸ στεροῦνται.

Γι’ αὐτὸ καὶ ὅλοι τείνουν στὴν ὁλοένα πληρέστερη κατάκτησι καὶ ἀξιοῦν τὴν διαρκῆ διεύρυνσι τῆς ἐλευθερίας. Ἄλλωστε μόνη αὐτὴ προϋποθέτει καὶ ἐνέχει τὴν δυνατότητα τοῦ διαλόγου καὶ τὴν ἀρετὴ τῆς ἀνοχῆς, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν πληρέστερη μὲν συνοχὴ μιᾶς συγκεκριμένης κοινωνίας, σὲ ὑψηλότερη δὲ βαθμίδα καὶ στὴν ἀλληλοκατανόησι τῶν λαῶν, αὐτή, τὴν πρωταρχικὴ προϋπόθεσι τῆς, ἀπὸ ὅλους ἐπιθυμητῆς, παγκοσμίου εἰρήνης.

Μὲ αὐτὲς τὶς σκέψεις καὶ μὲ τὴν βεβαιότητα, ὅτι ὅλοι μας μένουμε μνήμονες τῆς κοινῆς πολιτιστικῆς μας κληρονομίας, κηρύσσω τὴν ἔναρξι τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων «Ἀθῆναι, Πολιτιστικὴ Πρωτεύουσα τῆς Εὐρώπης 1985».-

Χρῆστος Α. Σαρτζετάκης