Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑ
ΥΠΟ
ΧΡΗΣΤΟΥ Α. ΣΑΡΤΖΕΤΑΚΗ
Τέως Προέδρου τῆς
Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας
*******
Τὸ κείμενον, τὸ
ὁποῖον ἀκολουθεῖ, συνετέθη πρὸς
στιγματισμὸν τῆς πρακτικῆς χρήσεως ξένης γλώσσης
(ἀγγλικῆς), εἰς παντοίας ἐκδηλώσεις τοῦ
ἐθνικοῦ μας βίου, ἀκόμη καὶ ἐπισήμους, ὡς
ἐὰν ἡ Ἑλλὰς διατελῇ ὑπὸ ξένην γλωσσικὴν (ἀμερικανικὴν) συγκυριαρχίαν! Πρακτικῆς πρωτόγνωρης,
μὴ ἀκολουθουμένης εἰς καμμίαν ξένην χώραν, υἱοθετηθείσης
δὲ μὲ ἀσύγγνωστον ἀφέλειαν, χωρὶς καμμίαν
ἀπολύτως ἀνάγκην, ἀλλὰ ὁδηγούσης βαθμηδὸν καὶ
ἀσυναισθήτως εἰς ἐγκατάλειψιν τῆς ἐθνικῆς,
τῆς ἑλληνικῆς μας γλώσσης. Ἐγκατάλειψις, ἡ
ὁποία θὰ σημάνῃ καὶ αὐτὸν τόν, τόσον
ἐπιδιωκόμενον ἀπὸ παντοίους ἐπιβούλους,
ὁριστικὸν ἀφανισμὸν τῆς ἐθνικῆς μας
αὐθυπαρξίας. Ὁ κίνδυνος αύτὸς καὶ ἐν
κατακλεῖδι τονίζεται μὲ
ὑπόμνησιν τῆς ἀνάγκης συνειδητοποιήσεώς του ἀπὸ
ὅλους τοὺς Ἕλληνας καὶ ἐπανόδου μας εἰς τὴν χρῆσιν
ἀποκλειστικῶς τῆς Ἑλληνικῆς μας γλώσσης
κατὰ τὰς διαφόρους ἐκδηλώσεις τοῦ ἐθνικοῦ
μας βίου, ὡς καὶ τοῦ σχετικοῦ ἐθνικοῦ μας χρέους.
Εἰς τὸ κείμενον γίνεται
ἀναφορὰ καὶ εἰς ἐπίσημον ἀντίδρασιν
κατὰ τοῦ προκειμένου φαινομένου ξενοδουλείας μας, ὅταν
πρωτοενεφανίσθη εἰς τὸν ἰδιωτικὸν τομέα,
ἀπὸ ὄντως ὑπεύθυνον πολιτικὸν ἄνδρα, τὸν Μεγάλον Ἐλευθέριον Βενιζέλον, μὲ εἰσαχθεῖσαν
ὑπὸ Κυβερνήσεώς του νομοθετικὴν ρύθμισιν,
ἀτονίσασαν ὅμως κατὰ
ἑπομένας δεκαετίας.
Τὸ κείμενον, ὡς
ἀκολουθεῖ, ἐδημοσιεύθη ἤδη εἰς τὴν
ἑβδομαδιαίαν ἐφημερίδα Ἀθηνῶν «ΤΟ ΠΑΡΟΝ», φύλλον
τῆς Κυριακῆς 1.4.2007, καὶ τὴν καθημερινὴν
ἐφημερίδα Κομοτηνῆς «Ο ΧΡΟΝΟΣ», φύλλον τοῦ Σαββάτου 31.3.2007.-
*******
1.- Δὲν πέρασε καὶ πολὺς καιρὸς
ἀπὸ τὴν δημοσίως διατυπωθεῖσα (τὸν Νοέμβριο
τοῦ 2001) ἐθνοπροδοτικὴ πρότασι μιᾶς πολυπράγμονος, τώρα
βουλευτοῦ καὶ τότε δυστυχῶς Ἐπιτρόπου τῆς χώρας
μας στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωσι, περὶ καθιερώσεως
τῆς ἀγγλικῆς ὡς δευτέρας ἐπισήμου γλώσσης τῆς Πατρίδος μας∙ μολονότι τὸ κόμμα της
εἶχε κατακτήσει τὴν ἐξουσία μὲ πρῶτο καὶ κυριώτερο
προπαγανδιστικὸ ὅπλο τὸ σύνθημα «Ἡ Ἑλλάδα στοὺς Ἕλληνες» καὶ ὄχι βέβαια μὲ ἐπίσημη
ξένη (ἀμερικανική) γλωσσικὴ
συγκυριαρχία ! Πρότασις πρωτοφανής, ἀφοῦ κανένας ξένος Ἐπίτροπος
ἢ οἱοσδήποτε ἐπίσημος τῶν ἄλλων χωρῶν
τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως δὲν διενοήθη ποτὲ νὰ
κάνει τὴν ἴδια πρότασι γιὰ τὴν χώρα του. Καὶ
ὡς ἄφρων, ἡ πρότασις δικαίως συνήντησε τὴν
καθολικὴ ἀποδοκιμασία ὅλων, τοὐλάχιστον τῶν συνειδητῶν
Ἑλλήνων.-
2.- Ὅμως δὲν ἀντιληφθήκαμε, ὅτι
ἀπὸ χρόνια τώρα ἡ μὲ τόση ἀφροσύνη
ἐπιζητουμένη αὐτὴ ἐπίσημος διγλωσσία μας
καθιερώνεται βαθμηδὸν καὶ σιωπηρῶς σὲ διαφόρους τομεῖς τῆς
ἐθνικῆς μας ζωῆς, ἀκόμη καὶ ἀπὸ
ὅσους δὲν θὰ τὸ ἀνέμενε κανείς, καὶ
ὅτι ἔτσι τείνει νὰ γίνει ἀδιασάλευτο καθεστώς.
Καὶ πρόκειται περὶ φαινομένου, τὸ ὁποῖο δὲν
ἀπαντᾶται σὲ καμμιὰ ἄλλη χώρα, τοῦ
πολιτισμένου τοὐλάχιστον κόσμου. Διότι κάθε χώρα διατηρεῖ τὴν
ἐθνική της ὑπερηφάνεια καὶ χρησιμοποιεῖ ὡς
ἐπίσημη μόνον τὴν γλῶσσα τοῦ λαοῦ της καὶ καμμιὰ ξένη, ποτέ
!
3.- Ἔτσι, πρὶν ἀπὸ πολλὲς
δεκαετίες, ἀρχίσαμε ἐμεῖς μὲ τὶς ξενόγλωσσες ἐπιγραφὲς τῶν καταστημάτων καὶ
ἐπιχειρήσεων καὶ τὶς διαφημίσεις (οἱ τελευταῖες αὐτὲς
συνήθως νοηματικῶς ἀνούσιες). Ὑπάρχει βεβαίως σχετικῶς τὸ
σόφισμα, ὅτι ἡ ξένη ἐπιγραφὴ χρειάζεται γιὰ
τοὺς ξένους ἐπισκέπτες τῆς χώρας μας (ποὺ
ἀποτελοῦν πάντοτε ἕνα σημαντικὸ στήριγμα τῆς
ἐθνικῆς μας οἰκονομίας). Σόφισμα, τὸ ὁποῖο
φυσικὰ καταλύεται μὲ τὴν ἀλήθεια, ὅτι
καμμιὰ ξένη χώρα, ἀκόμη καὶ αὐτές, ποὺ δέχονται καὶ
μεγαλύτερο ἀπὸ ἐμᾶς ἀριθμὸ
περιηγητῶν, καὶ
ἑπομένως ἡ οἰκονομία τους στηρίζεται περισσότερο σ'
αὐτούς, δὲν χρησιμοποιεῖ ἄλλη, ἐκτὸς
ἀπὸ τὴν ἐπίσημή της, γλῶσσα στὶς
ἐπιγραφὲς τῶν καταστημάτων της καὶ τὶς
διαφημίσεις ἢ π.χ. στὶς ἐνδεικτικὲς πινακίδες στὸ
ἐσωτερικὸ τῶν ξενοδοχείων της. Ἔτσι σὲ
καμμιὰ ἀπολύτως ξένη χώρα - καὶ ἐπεσκέφθηκα
πολλὲς σὲ ὅλες τὶς ἠπείρους - δὲν
εἶδα ξένη, σὲ γλῶσσα ἄλλη ἀπὸ τὴν
ἐπίσημη τῆς χώρας, ὀνομασία, π.χ. σὲ ξενοδοχεῖο της (ἐκτὸς
αὐτῶν ποὺ ἀνήκουν σὲ πολυεθνικὴ
ἁλυσίδα, ὅπως Χίλτον, Ἰντερκοντινεντάλ, κλπ.) ἢ ξένη ἐνημερωτικὴ πινακίδα γιὰ τοὺς ἐσωτερικοὺς
τοῦ ξενοδοχείου χώρους (ὑποδοχῆς, ἑστιατορίου, κλπ.),
μολονότι ξένοι κατὰ μεγίστη πλειοψηφία εἶναι οἱ διαμένοντες
πελάτες. Οὔτε καὶ στὴν μακρυνή μας Κίνα, ὅπου ἡ κινεζικὴ γραφὴ εἶναι
καθολικῶς ἀκατάληπτη σὲ ὅλους τοὺς ξένους.
4.- Καὶ ἐπὶ τοῦ θέματος αὐτοῦ
ἡ πολιτικὴ μεγαλοφυΐα ἑνὸς Ἐλευθερίου
Βενιζέλου διέγνωσε τὸν
ἐπαπειλούμενον εἰς βάρος τῆς γλώσσης μας κίνδυνον καὶ
ἐπέβαλε μὲ τὸ ἄρθρον 10 τοῦ νόμου 5117
τοῦ 1931 «περὶ
φορολογίας ἐπιτηδεύματος», ὅτι ἡ ἀνάρτησις ἐπιγραφῆς ἢ διαφημιστικῆς
ἀναγραφῆς εἰς ξένην γλῶσσαν ἐπιτρέπεται μόνον κατόπιν
σχετικῆς ἀδείας (ἐκδιδομένης ἐπὶ καταβολῇ
εἰδικοῦ τέλους), ἀλλὰ καὶ πάλιν ἡ εἰς τὴν ἑλληνικὴν
γλῶσσαν ἐπιγραφὴ ἢ διαφημιστικὴ ἀναγραφὴ
πρέπει νὰ τίθεται ὑπεράνω τῆς ξενογλώσσου τοιαύτης καὶ
εἰς μέγεθος ἴσον πρὸς αὐτήν. Πέρασαν τὰ χρόνια
καὶ ἡ διάταξις ἀπὸ κρατικὴ ἀβελτηρία
ἄρχισε ἀπὸ τὴν δεκαετία τοῦ 1960 νὰ
λησμονεῖται καὶ βαθμηδὸν ἀτόνισε. Γι' αὐτὸ
καὶ ἐχρειάσθη ἐπὶ τῶν ἡμερῶν
τῆς Προεδρίας μου, κατόπιν ἀποδοχῆς ἰδικῆς μου
προτάσεως πρὸς τὸν τότε Πρωθυπουργὸν Ἀνδρέαν
Παπανδρέου, ἡ θέσπισις
νέας παρεμφεροῦς ρυθμίσεως, ἡ ὁποία σημειωτέον μόνον
σποραδικῶς ἐφηρμόσθη, γιὰ νὰ ἀτονίσει τελικῶς καὶ αὐτή.
Καθημερινὴ ἐπίδειξις τῆς προκειμένης ξενοδουλείας μας
οἱ ὀνομασίες ὄχι μόνον πληθώρας ἐντύπων
(ἐφημερίδων καὶ ἰδίως περιοδικῶν), καὶ μάλιστα
εὐρείας λαϊκῆς ἀναγνωσιμότητος, ἀλλὰ καὶ πάμπολλων
ἀπὸ ραδιοτηλεοπτικὰ μέσα μαζικῆς ἀποχαυνώσεως.
Τέλος πάντων τὸ προκείμενο φαινόμενον ἐμφανίζεται στὸ πλαίσιο τῆς
ἐπιχειρηματικῆς ἐνεργητικότητος ἰδιωτῶν,
δηλαδὴ καλύπτεται ἀπὸ τὴν ίδιωφελῆ
κερδοθηρευτικὴ μέριμνα, ἡ ὁποία καὶ δὲν
ἐπιδεικνύει ἰδιαίτερη εὐαισθησία στὴν ἐθνικὴ διάστασι τῶν ἐνεργημάτων της.
Ἀλήθεια, τὴν ὁποία μὲ τόση ἐνάργεια
ἐπεσήμανεν ἤδη ὁ ἀείμνηστος ἱδρυτὴς
τῆς 2ας Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας Ἀλέξανδρος Παπαναστασίου εἰς τὸ περὶ καὶ ὑπὲρ
τοῦ ἐθνικισμοῦ ἐξαίρετον πόνημά του ( καὶ ἂς ὑπάρχουν σήμερα τόσοι ἀνοηταίνοντες,
ποὺ ἀπὸ παχυλὴ ἀμάθεια καταφέρονται
ἐναντίον τοῦ ἐθνικισμοῦ, συγχέοντες αὐτὸν
μὲ τὸν ἄσχετο σωβινισμό ! ). Τὸ ἰδιαιτέρως βλαπτικὸν
ἔγκειται ἀλλοῦ, εἰς τὸ ὅτι ἡ
πρακτικὴ τῆς ξένης γλώσσης εἰσεπήδησεν ἀκάθεκτη
ἀπὸ τὸν ἰδιωτικὸ καὶ στὸν δημόσιο
τομέα.
5.- Ἔτσι, ἐμφανίζομεν εἰς τὴν
Πατρίδα μας τὸ μοναδικό, μὴ ἀπαντώμενο σὲ καμμιὰ
ἄλλη ξένη χώρα, φαινόμενο νὰ χρησιμοποιοῦμε στὰ σημεῖα
εἰσόδου καὶ ἐξόδου τῆς χώρας μας (ἀεροδρόμια,
λιμάνια), σὲ ὅλες χωρὶς ἐξαίρεσι τὶς πόλεις
καὶ τὰ χωριά μας, σὲ ὅλους τοὺς δρόμους καὶ
τὶς πλατεῖες, στοὺς ὁδοδεῖκτες τῆς ὑπαίθρου,
στὶς διάφορες τοποθεσίες, στὰ πάντα ἐπιγραφὲς
μὲ διπλῆ καταγραφὴ τῶν ὀνομάτων, μὲ
ἑλληνικοὺς καὶ
λατινικοὺς χαρακτῆρες ! Μὲ ὄχι σπάνια μάλιστα ἐσφαλμένη
τὴν δεύτερη καταγραφή. Τὶ μᾶς ὡδήγησε συλλογικῶς
στὴν ἀσχημία αὐτή, δηλαδὴ οὐσιαστικῶς
στὴν καταφρόνησι τῆς Ἑλληνικῆς μας γλώσσης ;
Γιατὶ νὰ τὴν κρίνουμε ἀνεπαρκῆ πρὸς
τοπωνυμικὴ ἐνημέρωσι τῶν ξένων, ὅταν ὅλοι
οἱ ξένοι στὴν ἐγκύκλιο παιδεία τους μαθαίνουν καὶ
Ἑλληνικὰ καὶ γνωρίζουν τοὐλάχιστον τοὺς
ἑλληνικοὺς χαρακτῆρες, οἱ δὲ παντελῶς
ἀμαθεῖς καταφθάνουν στὴν χώρα μας ὄχι μόνοι,
ἀλλὰ σὲ ὠργανωμένες ὁμάδες μὲ
ἐνημερωμένους πάντοτε ὁδηγούς ;
6.- Τὸ
ἴδιο κακὸ ἔπληξε καὶ τὴν Ἐκκλησία μας. Ἡ ὁποία, παρὰ τὶς συχνὲς
ἑλληνοκεντρικὲς διακηρύξεις τοῦ προκαθημένου της,
ὑποπίπτει σὲ βαρύτερο ἀτόπημα, χρήσεως ὄχι ἁπλῶς λατινικῶν χαρακτήρων, ἀλλὰ κειμένων
δίγλωσσων, σὲ ἑλληνικὴ καὶ ἀγγλικὴ
γλῶσσα !
Ὅπως συμβαίνει μὲ τὶς προσκλήσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου στὸν καθιερωθέντα ἐτήσιο ἑσπερινὸ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου τῆς 29ης Ἰουνίου στὴν Πνύκα, ἀτόπημα, τὸ
ὁποῖο καὶ ἐπεσήμανα μὲ ἐπιστολή μου
(τῆς 14.7.2003) πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπο, ματαίως,
ὅμως, ὅπως φαίνεται, ἀφοῦ ἔκτοτε, τὰ
ἑπόμενα ἔτη, δὲν ἔλαβα σχετικὴ γιὰ τὸν
ἑσπερινὸν αὐτὸν πρόσκλησι ! Προφανῶς γιὰ
νὰ μὴν ἴδω ἐπαναλαμβανομένη τὴν
ἐπισημανθεῖσα ξενοδουλεία.
7.- Καὶ τὸ
κακὸ συμπληρώνεται μὲ τὴν ἴδια πρακτικὴ
δυστυχῶς καὶ ἀπὸ τὶς Ἔνοπλες Δυνάμεις. Ἀπὸ χρόνια τώρα, τὰ προγράμματα
τῶν στρατιωτικῶν παρελάσεων τοῦ Γενικοῦ
Ἐπιτελείου Ἐθνικῆς Ἀμύνης γιὰ τὴν 25η Μαρτίου εἰς
τὰς Ἀθήνας καὶ τοῦ Γ΄ Σώματος Στρατοῦ γιὰ τὴν 28η Ὀκτωβρίου εἰς τὴν Θεσσαλονίκην συντάσσονται δίγλωσσα, εἰς
ἑλληνικὴν καὶ παραπλεύρως καὶ ἰσοϋψῶς
εἰς ἀγγλικὴν γλῶσσαν ! Πρὸς τί ; Ἐλέχθη μὲ περισσὴ ἀφέλεια καὶ
ἐθνικὴ ἐπιπολαιότητα ἀπὸ ἐπίσημό μας
πρόσωπο, ὅταν διετύπωσα τὴν σχετικὴ παρατήρησι : μά, γιὰ νὰ ἐνημερώνωνται οἱ ξένοι πρέσβεις,
ποὺ παρακολουθοῦν τὴν παρέλασι ! Λέτε, νὰ μὴ πληροφοροῦνται
οἱ ξένοι γιὰ τὴν σύνθεσι τῶν παρελάσεων ἀπὸ
τοὺς ἰδικούς των διερμηνεῖς καὶ τὴν πληθώρα
τῶν πολυποίκιλων πρακτόρων τους, ποὺ ἁλωνίζουν στὴν
χώρα μας, καὶ νὰ χρειάζωνται
τὴν ἐπὶ τοῦ ἰδίου προγράμματος διερμήνευσι ; Ἡ ὁποία ἐπὶ τέλους,
ἂν αὐτὸς ἦταν ὁ καϋμός, θὰ
ἠμποροῦσε νὰ ἀναπληρωθῇ μὲ
συμπληρωματικὸ εἰδικὰ γι' αὐτοὺς φυλλάδιο,
ἐπιδιδόμενο μαζὶ μὲ τὴν εἰς τὴν
ἑλληνικὴν πρόσκλησιν. Καὶ φυσικά, δὲν φιλοξενεῖ μόνον ἡ
Ἑλλὰς ξένους πρέσβεις καὶ διπλωματικοὺς
ἀντιπροσώπους, τὸ ἴδιο συμβαίνει μὲ ὅλες
τὶς χῶρες τοῦ πολιτισμένου τοὐλάχιστον κόσμου. Σὲ
καμμιὰ ὅμως ξένη χώρα δὲν χρησιμοποιεῖται ἄλλη
γλῶσσα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἐπίσημη
ἰδική της σὲ κρατικὰ ἔγγραφα καὶ μάλιστα
στὰ ἐπίσημα προγράμματα ἑορτασμοῦ
ἐπετειακῶν ἐκδηλώσεων ἢ παρελάσεως τῶν
Ἐνόπλων της Δυνάμεων... Ἔχω καὶ ἰδίαν τοῦ πράγματος
ἀντίληψιν ἀπὸ κατ' ἐξοχὴν δημοκρατικὴ χώρα,
τὴν Γαλλία.
8.- Μὲ
ἀνείπωτη ἐθνικὴ ὀδύνη καταγράφω τὰ ἀνωτέρω.
Εἶναι καιρὸς νὰ
τελειώνουμε μὲ τὴν προκείμενη ἀσχημία τῆς
ἐπισήμου χρησιμοποιήσεως καὶ ξένης γλώσσης (τῆς
ἀγγλικῆς), ἐκφραστικὸ δεῖγμα
ἐθνικῆς μας δουλοφροσύνης ἔναντι ξένων. Νὰ μὴ
καταφρονοῦμε, ἀντιθέτως νὰ εἴμαστε ἐξεχόντως ὑπερήφανοι
γιὰ τὴν ἀδιατίμητη ἑλληνική μας γλῶσσα. Ἂς
συνειδητοποιήσουμε, ὅτι ἡ ἑλληνικὴ εἶναι
ἡ μητέρα τῶν περισσοτέρων ξένων γλωσσῶν. Καὶ
αὐτὴ ἡ ἀγγλικὴ γλῶσσα περιέχει 75.000 λέξεις ἑλληνικές [ ὅσοι ἀμφιβάλλουν,
ἂς ἴδουν τὴν καταγραφή τους στὸ ἐξαίρετο
ἀπὸ 1.712 σελίδες μεγάλου σχήματος βιβλίο-λεξικὸ τοῦ Ἀριστείδη
Ε. Κωνσταντινίδη, ὑπὸ τὸν τίτλο «Ἡ Οἰκουμενικὴ διάσταση τῆς
Ἑλληνικῆς Γλώσσας», Θεσσαλονίκη, 2001. Ἐπίσης, τὸ λαμπρό, ἀπὸ
700 σελίδες μεγάλου σχήματος, ἔργο τῆς Ἄννας
Τζιροπούλου-Εὐσταθίου, « Ἕλλην
Λόγος. Πῶς ἡ Ἑλληνικὴ γονιμοποίησε τὸν παγκόσμιο λόγο», ἔκδοσις γ΄, Ἀθῆναι 2005 ]. Αὐτὴν τὴν
γλῶσσα, τὴν μοναδικὴ καὶ ἀνεπανάληπτη, τὴν ἰδική μας,
τὴν ἑλληνική μας γλῶσσα, ἐπιβάλλεται καὶ νὰ
χρησιμοποιοῦμε ὄχι μόνο στὴν καθημερινή μας ζωή,
ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλες τὶς παντοῖες
ἐκδηλώσεις τοῦ ἐθνικοῦ μας βίου, τοῦ
ἰδιωτικοῦ καὶ πρὸ παντὸς τοῦ δημοσίου
τομέως.
Ὅλοι οἱ Ἕλληνες
πρέπει νὰ συνειδητοποιήσουμε βαθύτατα τὴν ἀνάγκην αὐτή.
Γιὰ νὰ μὴ διολισθήσουμε βαθμηδόν, χωρὶς νὰ
τὸ καταλάβουμε, στὴν ὁλοκληρωτικὴ ἀπάρνησι
τῆς γλώσσης μας μὲ τὴν γλωσσική μας ξενοδουλεία, ποὺ
θὰ σημάνει καὶ τόν, τόσον ἐπιδιωκόμενον ἀπὸ
ἐμφανεῖς καὶ ἀφανεῖς ἐπιβούλους, ἀφανισμὸν τῆς
ἐθνικῆς μας αὐθυπαρξίας.
Καὶ φυσικὰ ὅσοι
ἁρμόδιοι πρέπει νὰ ἐπιτελέσουν τὸ ἐπὶ
τοῦ προκειμένου ἐθνικόν τους καθῆκον.-
Νέα Πεντέλη, 29η Μαρτίου 2007
Χρῆστος Α. Σαρτζετάκης
